Kamu çalışanı görev yaptığı kurumla ilgili resmi ve şahsi işleri nedeniyle oluşan ya da oluşabilecek sorunları üst makamlara bildirmek amacıyla başvuru hakkına sahiptir. Kamu çalışanı, başvuru hakkını en yakın amirden başlayarak silsile yolu ile sözlü ya da yazılı olarak yapabilir. Memurun usulüne uygun yapılan başvurusu 30 gün içinde sonuca bağlanmak zorundadır.
Devlet memurunun başvuru hakkı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 21’inci maddesinde düzenlenmiştir.
Bu maddeye göre devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat; amirleri veya kurumları tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikâyet ve dava açma hakkına sahiptir.
Başvuru ile Şikayet Farkı
Başvuru, memurların görev yaptığı kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işleri ile ilgili bir uygulama iken; şikayet, idari eylem ve işlemler nedeniyle başvurulan bir uygulamadır.
Resmi işten kasıt, kişinin görev yaptığı kurumun görev alanına ve bulunduğu kadroya müteallik her türlü iştir. Mesela, vergi dairesinde çalışan bir memur, kira geliri beyannamesi vermeyen mükelleflerin önce telefonla beyanname vermeye davet edilip ardından yazılı olarak beyana çağrı mektubunun gönderilmesinin görevinin etkinliğini arttıracağını düşünüyorsa, bunu müracaat hakkını kullanarak üst amirlerine bildirebilir.
Şahsi işten maksat, personelin kendisiyle ilgili mali, sosyal ve özlük haklarına ilişkin işler anlaşılmalıdır. . Örneğin; üst öğrenimi bitiren bir personelin intibakının yapılması için başvurması “şahsi iştir”.
Çocuğu olan memurun çocuk yardımı alabilmek için durumu bir başvuru ile bildirmesi şahsi iştir.
Bir çok memur, başvuru hakkını zamanında ya da hiç kullanmadığı için, kamu iş yaşamında katılımcı çözümler ne yazık ki gerçekleşmemektedir.
Oysa, memurun başvuru hakkının önündeki engeller kaldırılsa, sorun bildirimleri fazlalaşır, oluşan sorunlara katılımcı çözümler geliştirilme imkanı sağlanabilir.
Bunun için vatandaşların kullanımına açılan CİMER benzeri bir sistemin, kamu çalışanının başvuru hakkını kolayca kullanması için de kurulması gerekmektedir.
Mevzuatıyla uyumlu bu online başvuru sistemi sayesinde, kamuda hizmet etkinliği artacak, geri beslemeler sayesinde kamu çalışanının iş tatmini ve motivasyonu artabilecektir.