Anayasanın 33. maddesi , herkesin, önceden izin almaksızın dernek kurma ve bunlara üye olma ya da üyelikten çıkma hürriyetine sahip olduğunu güvence altına almıştır.
Öte yandan, 5253 sayılı Dernekler Kanununun 3. maddesinde, fiil ehliyetine sahip gerçek veya tüzel kişilerin, önceden izin almaksızın dernek kurma hakkına sahip olduğu hüküm altına alınmıştır.
Ancak hem Anayasa’da hem de 5253 sayılı Dernekler Kanununda, dernek kuramayacak kamu çalışanları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
1- Türk Silahlı Kuvvetleri personeli
2- Kolluk kuvvetleri (polisler)
3-Teşkilat kanunlarına kısıtlayıcı hükümler konulan kurum personeli(BDDK üyeleri, RTÜK üyeleri, RK üyeleri, SPK üyeleri, Danıştay meslek mensupları… gibi)
Asker ve polis dışındaki kamu çalışanı devlet memurları, çalıştıkları kurumların özel kanunlarında yasaklayıcı bir hüküm yoksa, dernek kurabilecekler veya kurulmuş derneklere üye olabilecekleri gibi bu derneklerin organlarında da görev alabileceklerdir.