Sinop’ta Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir lisede “sürekli işçi” statüsünde çalışan bir işçi, engelliği nedeniyle tedavi gördüğü Ankara’ya tayinini istedi.
Ancak işçi, çalıştığı kurumdan tayin talebine red cevabı alınca, Kamu Denetçiliği Kurumu’na başvurdu.
İşçinin talebini değerlendiren Kurum, talebi kabul ederek, Milli Eğitim Bakanlığın’a işçinin tayip talebinin yerine getirilmesi tavsiyesinde bulundu. Ancak, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun kararlarının bağlayıcılığı bulunmuyor.
Kamu Denetçiliği Kurumu kararında, gerekçeleri aşağıdaki şekilde sıraladı:
“Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme:
1. Başvuran % 53 engelli işçi olarak çalıştığını belirterek engeli ve tedavisi nedeniyle Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğüne nakil olma talebinde bulunmaktadır.
2. Başvuru konusu olayda idare başvuranın tayin edilmesi durumunda engelli işçi sayısında açık olacağı gideceği yerde ise fazlalık oluşacağını belirterek başvuranın talebini reddetmektedir.
5620 sayılı Kanun’un ilgili hükmü idarelerin söz konusu kapsamda yapılan tayin başvurularını “kuruluşlarının kadro imkânları ve teşkilat yapıları dikkate alınarak” karşılanacağını hüküm altına almıştır.
Bununla birlikte Kanun hükmü tayin taleplerini karşılanmasını emredici hükümle düzenlerken, tayin taleplerinin idarenin kadro ve teşkilat yapılarının dikkate alınarak karşılanmasını gerekli görmüştür.
3. İdareler uhdesindeki kamu hizmetini yürütmek amacıyla kadro ve teşkilat yapısını düzenleme yetki ve sorumluluğuna sahiptir.
Engelliler Hakkında Kanunda, engellilerin haklarını diğer bireylerle eşit kullanabilmesi için idarelere gerekli değişiklikleri yapması, tedbirleri alması ve de çalışan engellilerin karşılaşabileceği engel ve güçlükleri ortadan kaldırmaya yönelik istihdam süreçlerine dair önlemleri alması yönünde düzenlemeler yer almaktadır.
Avrupa İstihdam Stratejisine uyum sağlama kapsamında hazırlanan 2014-2023 yıllarını kapsayan Ulusal İstihdam Stratejisinde, özel politika gerektiren gruplar olarak tanımlanan dezavantajlı grupların istihdamının önündeki engellerin kaldırılması öncelikli hedef olarak belirlenmiştir.
Dolayısıyla idarenin engelli personeline yönelik politikalarını gözden geçirmesi beklenmektedir.
Ayrıca 4857 sayılı Kanun’un 30 ve 101’inci hükmünün amacı engellilerin istihdamını sağlamayı amaç edinmiş olup, söz konusu hükümlerin kamu işçisi olan başvuranın tayin talebinin reddedilmesinde kanuni dayanak gösterilmesi mümkün değildir.
Bu itibarla Milli Eğitim Bakanlığı ve Sinop İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün başvuranın tayin talebinin karşılanması ile birlikte oluşacak personel açığını kapatmak için yeni personel istihdamı yapabileceği gibi, başka bölgelerde çalışan memurları söz konusu bölge müdürlüğü emrine tayin edebilme yetki ve kapasitesine sahip olduğu değerlendirilmektedir.
4. Yukarıda yapılan açıklamalar, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı ile birlikte değerlendirildiğinde; başvuranın talebinin reddedilmesi işleminin açıkça hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu, özellikle engellilere yönelik düzenlemeler göz önünde bulundurulduğunda başvurunun kabulü yönünde karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
İyi Yönetişim İlkeleri Yönünden Değerlendirme:
5. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi Yönetim İlkeleri” başlıklı 6 ncı maddesinde de yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirme neticesinde; başvuru kapsamında Kurumumuzun bilgi ve belge talebine süresi içinde cevap verildiği ancak idarenin başvuran ile ilgili işlemlerinde haklı beklentiye uygunluk, karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi ilkelerine uymadığı anlaşılmış olup, idarenin bundan böyle bu ilkelere uygun davranması önerilmektedir.”