Emekli olmak için yaş şartını doldurmuş olmasına rağmen, sigortalılık süresini veya prim ödeme gün sayısı yetmediği için emekli olamayanlar, SGK’ya ödediği primleri toptan geri alabilmektedir.
Ancak uzmanlar uyarıyor. Bunun için çok dikkatli hareket etmek lazım. Aksi takdirde, toptan primlerini geri alan kişi zararlı çıkabilir.
Bilindiği üzere emekli olabilmek için belli koşulların birlikte sağlanması gerekmektedir.
Bunlar işe giriş tarihine göre prim gün sayısı, yaş ve sigortalılık süresi koşullarıdır. 5510 Sayılı Kanunla birlikte sigortalılık süresi şartı kaldırılmış, emeklilik için prim gün sayısı ve yaşın tamamlanması halinde sigortalılar emekliliğe ayrılabilmektedirler.
Ancak bazı durumlarda emeklilik için gerekli yaş şartı sağlanmış olmakla birlikte çok geç çalışmaya başlanması nedeniyle prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi şartlarının sağlanmaması söz konusudur. Bu durumda sigortalılar isterlerse ödedikleri primleri SGK’dan alabilirler.
Ancak bunun için bazı şartlar gerekiyor. Emekli olmak için gerekli yaş şartını doldurmuş olmasına rağmen, sigortalılık süresini veya prim ödeme gün sayısını dolduramamış bir kişi isterse SGK’ya ödediği primleri geri alabilir.
Bu ödemeye yaşlılık toptan ödemesi denilmektedir. Bu durumda SGK’ya dilekçeyle başvuran kişiye o zamana kadar ödediği malullük, yaşlık ve ölüm sigortası primleri iade edilir.
Kimler yaşlılık toptan ödemesi alabilme hakkına sahiptir?
5510 Sayılı Kanunun 4/a(SSK) ve 4/b Bağ-Kur ile ilk defa 5510 Sayılı Kanuna göre 4/c(Emekli Sandığı) kapsamında çalışmaya başlayanlardan herhangi bir nedenle çalıştığı işten ayrılan veya işyerini kapatan ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu halde malûllük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalılara kendisi adına prim ödenen dönemlere ait tutarlar toptan ödeme olarak iade edilir.
Yaşlılık toptan ödemesi ile sigortalı ya da hak sahiplerine hangi primler geri ödenir?
5510 Sayılı Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a)(SSK) ve (c)(Emekli Sandığı) bentleri kapsamında ise kendi adına bildirilen, (b)(Bağ-Kur) bendi kapsamında ise ödediği malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin her yıla ait tutarı, primin ait olduğu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek toptan ödeme şeklinde verilir.
Yaşlılık toptan ödemesi alan çalışan, emekli olma hakkını tamamen yitirir mi?
Yaşlılık toptan ödemesi alan kişi, emekli olma hakkını tamamen yitirmez.
Yaşlılık toptan ödemesi alan bir kişi daha sonra yeniden çalışmaya başlar ve adına sigorta primi ödenmeye devam edilirse, aldıkları ödemenin güncellenmiş halini SGK’ya ödeyerek emekli olmaya hak kazanabilirler. Bu durumda aldığı toptan ödeme tutarının yeniden çalışmaya başlanılan tarihe kadar geçen sürede güncellenmesi sonucu bulunan rakamı SGK’ya ödemesi gerekmektedir.
Buna da ihya denilmektedir.