Bazı düşünce kuruluşları ile cemaatlere ait denek ve vakıflarla sendikalar kermesler düzenlemekte ve bu kermeslerden elde ettikleri gelirlerle de faaliyetlerini yürütmektedir.
Bu yazımızda kermeslerin vergilendirilmesini ele alacağız.
Bir defa öncelikle şunu belirtmek lazım. Dernek ve vakıflar topladıkları bağışlar nedeniyle vergiye tabii değillerdir. Ancak toplanan bağışların dernek veya vakfın bir faaliyetinin karşılığında alınmamış olması gerekir.
Mesela, bir dernek, düzenlediği bir kurs karşılığında, kurs katılımcılarından, bağış adı altında da olsa, bir ücret alıyorsa, dernek adına bir iktisadi işletme oluşmuş sayılır ve kurumlar vergisi ve KDV mükellefiyetini gerektirir.
Dernek, kurs faaliyetini, kursla ilişkili olmayan kişilerden topladığı bağışlarla yürütebilir. Bunda vergiye tabiiyeti gerektirecek bir durum yoktur.
Kermes mevzusuna gelince..
Burada düzenlenen kermesin bir ticari organizasyon kapsmında yapılıp yapılmadığına bakılmalıdır.
Kermes, bir ticari organizasyon kapsamında düzenleniyorsa, vergiye tabiidir.
Dernek ve vakfın düzenlediği kermesin bir ticari organizasyon oluşturma şartını, Gelir İdaresi Başkanlığı, 18/01/2012 tarihinde vermiş olduğu bir özelge ile belirlemiştir.
Buna göre, dernek ya da vakıf tarafından organize edilen bir kermesin ticari organizasyon çerçevesinde yapılması, yıl içerisinde birden fazla tekrar ettirilmesi veya yıl içerisinde bir defa olmakla beraber müteakip yıllarda ya da birkaç yıl arayla yapılmasına karşılık periyodik olarak tekrar ettirilmesi durumuna bağlıdır.
Bu durumda, bu faaliyetin devamlı olduğu kabul edilerek dernek ya da vakfa bağlı bir iktisadi işletme oluşmuş olacağından, söz konusu iktisadi işletme için vergi dairesinde kurumlar vergisi ve KDV yönünden mükellefiyet tesis ettirilmesi gerekecektir.
Öte yandan kermeste yapılan satışlar, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesine göre, fatura düzenleme sınırının altında ise ödeme kaydedici cihaz(ÖKC) fişi ile, fatura düzenleme sınırının üzerinde ise, fatura ile tevsik edilmesi gerekmektedir.
Aycıca dernek ya da vakıf adına oluşan iktisadi işletme için yine 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca-Maliye Bakanlığında özel izin alınmadıysa- bilanço esasına göre defter tutulacağı tabiidir.
Sonuç olarak..
Bir dernek veya vakıf, yıl içinde birden çok ya da yıllar itibariyle periyodik olarak tekrar eden aralıklarla kermes düzenlerlerse, öncelikle vergi kaydı açtırmaları, defter tasdik ettirmeleri, ÖKC almaları, ardından kermes düzenlemeleri ve beyannname vermeleri gerekecektir.
Bu konu, 2012 yılında çıkarılan bir özelgeyle düzenlenmiş bir konudur. Kermes hakkında henüz vergi kanunlarında detaylı bir düzenlme bulunmamaktadır.
Gününüz huzur, yarınlarınız umutla dolsun..
Abdullah TÜRK