Kısa Çalışma Ödeneği kimlere, hangi şartlarda ödenir?

ڪےÇalışanlar.Netڪے

İşyerlerinin ekonomik kriz ya da diğer zorlayıcı sebeplerle kısa bir süreliğine ya da tamamen kapanması durumunda sigortalılara, çalışamadıkları süre için, devlet tarafından yapılan ödemeye “kısa çalışma ödeneği” denir.

Kısa çalışma ödeneği, her kapanan işyeri için ödenmez. Ancak işyerinin genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle kapanma şartı aranmaktadır.

Bu kapsamda, işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere (Bakanlar Kurulu kararı ile 6 aya kadar uzatılabilir.) sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlanmaktadır.

Nakit darlığı, ödeme güçlüğü, pazar daralması ve stok artışı gibi sebeplere dayalı başvurular kabul edilmeyecektir.
Kısa çalışma uygulaması bakımından “Zorlayıcı Sebepler”, işverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine olanak bulunmayan, dışsal etkilerden ileri gelen, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan deprem, yangın, su baskını, salgın hastalık, seferberlik ve benzeri nedenlerdir.

(Libya’da yaşanan halk ayaklanması, Japonya’da yaşanan tsunami ve deprem gibi dışsal nedenler bu gerekçe kapsamına girmektedir.)

Kısa Çalışma Kapsamında işsiz kalan işçilere;

Kısa çalışma ödeneği ödemesi,

Genel Sağlık Sigortası primleri ödemesi,

yapılmaktadır.

Kısa çalışma ödeneğinin hak edilebilmesi için,

İşverenin İŞKUR’a başvuruda bulunması ve işyerinin kriz ya da zorlayıcı sebeplerden etkilendiğinin tespit edilmesi,
İşçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte, 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesine göre çalışma süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması (Kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan son üç yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar),
Kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması,
gerekmektedir.

İşverene Kısa Çalışma Talebinin Sonucunun Bildirilmesi

Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerden dolayı işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğunun yapılan inceleme sonucu tespit edilmesi halinde durum işverene bildirilir. İşveren de durumu, işyerinde işçilerin görebileceği bir yerde ilan eder ve varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirir. İlan yoluyla işçilere duyuru yapılamadığı durumlarda, kısa çalışmaya tabi işçilere yazılı bildirim yapılır. Kısa çalışma talebi uygun bulunan işveren Kurumca bildirilen sürede Kısa ÇalışmaBildirim Listesini güncelleyerek gönderir.

Kısa Çalışma Ödeneği Süresi, Miktarı ve Ödenmesi

Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemez.
Kısa çalışma ödeneği, işçinin kendisine, aylık olarak her ayın sonunda ödenir.

Aşağıda 2012 yılı 2. Dönem için aylık kısa çalışma ödeneği hesabı verilmiştir.

Kısa Çalışma Ödeneği Hesaplama Tablosu
Kısa Çalışma Ödeneğine konu olacak aylık miktarı	Hesaplanan Kısa Çalışma Ödeneği Miktarı*
Son 4 aylık Prime Esas Kazançların Aylık ortalaması(Brüt)	(Son 4 aylık Prime Esas Kazançların Aylık ortalaması)x0,60
(*) Hesaplanan Kısa Çalışma Ödeneği Miktarı, Aylık Asgari Ücretin Brüt Tutarının Yüzde Yüzellisini geçemeyecektir(Güncel asgari ücret için tıklayınız..), ve hesaplanan miktardan damga vergisi düşülecektir.

Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için aylık olarak verilir. Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadardır ve kısa çalışma ödemeleri, hak edilen işsizlik ödeneğinden mahsup edilmektedir. Kısa çalışma ödeneğinin süresini altı aya kadar uzatmaya ve işsizlik ödeneğinden mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, ödemeler 4857 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40 ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar. Bu bir haftalık süre içerisinde ücret ve prim yükümlülükleri işverene aittir.

İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.

Kısa Çalışma Ödeneği Alınan Süre İçin Ödenen Primler

İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödenmektedir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri aktarılmaz.

Kısa Çalışmanın Erken Sona Ermesi

İşverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur.

Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.

Kısa Çalışma Ödeneğinin Kesilmesi

Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silâh altına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.