Emekli maaşına haciz uygulanamayacağını tam olarak kavrayabilmemiz için birden çok kanunu incelememiz gerekti.
Bilindiği gibi amme alacaklarının tahsili, 6183 sayılı kanunla yapılmakta; amme alacağı dışındaki alacaklar ise 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre yapılmaktadır.
Dolayısıyla emekli maaşına haciz uygulamasını araştırırken bu iki kanuna ve emekli maaşının dayanak kanunu 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu topluca bakılması gerekiyordu. Bu çerçevede Çalışanlar.Net takipçileri için hazırladığımız özel dosyayı istifadenize sunuyoruz.
VERGİ BORÇLULARI AÇISINDAN
6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanunun 71.Maddesinde, ” KISMEN HACZEDİLEBİLEN GELİRLER” başlığı altında, “emeklilik aylıkları, sigorta ve emeklilik sandıkları tarafından bağlanan gelirler” sayılmış ve haczolunacak miktarın emekli maaşının üçte birinden çok dörtte birinden az olamayacağını” hüküm altına almıştır.
Bu hükme göre, amme alacaklarının tahsilatında emekli maaşlarının belli bir kısmına haciz uygulanmasında bir sakınca yoktur, hatta Kanunun gereğidir.
EMEKLİ MAAŞINA 3.KİŞİLERİN İCRA DAİRELERİNDE HACİZ UYGULAMASI
Söz konusu kanunun söz konusu maddesinde, “sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu Kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler; 88 inci maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafaka borçları dışında haczedilemez. Bu fıkraya göre haczi yasaklanan gelir, aylık ve ödeneklerin haczedilmesine ilişkin talepler, borçlunun muvafakati bulunmaması halinde, icra müdürü tarafından reddedilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre,Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen aylık ve gelirlere, sadece SGK’ya olan borçlar ve nafaka borçları için haciz konulabilir.
MEMUR EMEKLİSİNİN MAAŞINA HACİZ KONULABİLİYOR
5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na göre aylık alan memur emeklileri ile dul ve yetimleri için haciz yasağı hükmü uygulanmıyor. Aylık ve gelirlere haciz konmasını engelleyen yasa hükmü 5510 sayılı Kanun’da yer alıyor.
15.10.2008 tarihinden önce memur olan memur emeklileri 5434 Sayılı Kanun’a göre aylık alıyorlar. Bu Kanunda ise aylıklara haciz konulamayacağı veya haczin emeklinin iznine tabii olduğu yönünde herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Memurlar için öteden beri haciz uygulandığı gibi bundan sonra da uygulanmaya devam edecektir.
ORDU MENSUPLARI VE ZABITA GÖREVLİLERİNİN EMEKLİ MAAŞLARI
2004 Sayılı İcra ve İflas Kanununda “HACZİ CAİZ OLMIYAN MALLAR VE HAKLAR” başlıklı 82.Maddesinin 9 numaralı bendinde, “Memleketin ordu ve zabıta hizmetlerinde malul olanlara bağlanan emeklilik maaşları ile bu hizmetlerden birinin ifası sebebiyle ailelerine bağlanan maaşlar ve ordunun hava ve denizaltı mensuplarına verilen uçuş ve dalış tazminat ve ikramiyeleri ile askeri malullerle, şehit yetimlerine verilen terfi zammı ve 1485 numaralı kanun hükmüne göre verilen inhisar beyiye hisseleri,” hükmü gereği
- malülen emekli olmuş ordu mensupları ve zabıta görevlilerin emekli maaşları ve terfi zamları ile
- ailelerine bağlanan maaşlar ve terfi zamları haczedilemez.
2004 Sayılı İcra ve İflas Kanununun 82.Maddesinin 10. bendinde, “Bir muavenet sandığı veya cemiyeti tarafından hastalık, zaruret ve ölüm gibi hallerde bağlanan maaşlar” haczedilemeyecek unsurlar arasında sayılmıştır.
Bu hüküm gereği de Yardımlaşma sandıkları ya da cemiyetlerinden zaruret ve ölüm aylıkları haczedilemeyecektir.
